Vụ bé Nhật Linh bị sát hại: Việc xin chữ ký kiến nghị tử hình nghi phạm có hiệu quả?

PV: Theo luật pháp Nhật Bản thì việc lấy chữ ký này có giá trị gì không? Các chữ ký của người Việt Nam khi gửi sang Nhật Bản có được chấp nhận theo luật pháp Nhật không?

LS Vũ Thái Hà: Trong thực tế, việc kêu gọi mọi người trong xã hội Nhật Bản ký tên đề nghị áp dụng án tử hình đối với tội phạm đã có tiền lệ. Năm 2007, bà Fumiko Isogai, người có đứa con duy nhất bị sát hại đã kêu gọi và trình được 150.000 chữ ký ủng hộ việc áp dụng hình phạt tử hình đối với các nghi phạm cho Văn phòng Công tố của Nagoya. Và cuối cùng Tsukasa Kanda, một trong ba nghi phạm đã bị áp dụng hình phạt tử hình vào ngày 25.6.2015.

Tuy nhiên, trong trường hợp của bé Nhật Linh, chúng ta cũng cần phải hiểu rằng, tác động tới xã hội phải là xã hội Nhật Bản, không phải tác động đối với xã hội tại một đất nước khác. Chữ ký của những người không phải công dân Nhật Bản và không sinh sống tại Nhật, không hiểu rõ về bản chất của vụ án thì không có ý nghĩa khi xem xét sự tác động của hành vi phạm tội tới xã hội Nhật Bản.

PV: Khi nào thì người phạm tội có thể bị tòa án quyết định áp dụng hình phạt tử hình? Liệu nghi phạm sát hại bé Nhật Linh có thể phải đối mặt với án tử hình hay không?

LS Vũ Thái Hà: Nhật Bản là nước có tỷ lệ tội phạm rất thấp. Số lượng án tử hình mỗi năm của Nhật Bản gần đây nhiều nhất cũng chỉ có bốn vụ. Hình phạt tử hình trong thực tế chỉ áp dụng đối với tội giết người và có nhiều nạn nhân.

Việc nghi phạm trong vụ sát hại bé Nhật Linh bị tuyên án thế nào phụ thuộc vào rất nhiều tình tiết của vụ án và sự xem xét của tòa án. Nhiều yếu tố trong vụ án này vẫn chưa thể được làm rõ khi nghi phạm đang thực hiện quyền giữ im lặng. Tuy nhiên, dựa trên các thống kê về hình phạt tử hình cũng như dựa trên yếu tố số lượng nạn nhân, khả năng áp dụng mức hình phạt tử hình đối với nghi can trong vụ sát hại bé Nhật Linh là không cao.

PV: Ngày 26.5.2017, cảnh sát Nhật Bản đã ra quyết định khởi tố nghi phạm Shibuya Yasumasa với 3 tội danh về các hành vi bắt cóc, thực hiện hành vi dâm ô với trẻ em và giết người. Phiên tòa xét xử chính thức vốn được gia đình nạn nhân vô cùng mong đợi hôm 28.11.2017 cũng không được diễn ra công khai. Kẻ thủ ác vẫn tiếp tục chối bỏ mọi tội lỗi và giữ quyền im lặng?

LS Vũ Thái Hà: Quyền được giữ im lặng là quyền được Hiến pháp và Luật Tố tụng hình sự Nhật Bản quy định. Nghi phạm không cần phải trả lời bất cứ câu hỏi nào trái với mong muốn của mình. Việc pháp luật cho nghi phạm có quyền im lặng có thể khiến cho việc giải quyết vụ án kéo dài, nhưng nó có thể giúp cho các cơ quan chức năng giải quyết sự việc một cách thận trọng hơn, tránh oan sai.

Việc nghi phạm Shibuya Yasumasa giữ im lặng có thể khiến cho quá trình giải quyết vụ án kéo dài chứ không đồng nghĩa với việc Shibuya Yasumasa không bị xét xử.

PV: Đối với Đại sứ quán Việt Nam tại Nhật, khi vụ án diễn biến như thế này thì họ sẽ hỗ trợ gia đình của bé Nhật Linh như thế nào theo quy định?

LS Vũ Thái Hà: Theo tôi, vụ án vẫn đang được các cơ quan có thẩm quyền của Nhật Bản giải quyết theo đúng quy định của pháp luật. Việc giải quyết vụ án bị chậm là do nghi phạm giữ quyền im lặng mà pháp luật cho phép. Do đó, việc can thiệp hay hỗ trợ của các cơ quan khác cũng không thể giúp vụ án được giải quyết sớm hơn.

Nguồn: Japo.vn