Người Nhật nói gì về chính sách chào đón lao động nước ngoài của ông Abe?

Sự thay đổi chính sách này bắt nguồn từ sự thiếu hụt lao động nghiêm trọng do dân số già cũng như đang ngày càng giảm nhanh.

Một sự thay đổi lớn trong chính sách

Nhật Bản hiện vẫn chỉ chấp nhận những công nhân có tay nghề cao, như các nhà nghiên cứu cấp đại học, bác sĩ hay luật sư. Một số ngành công nghiệp sử dụng lao động nước ngoài theo các chương trình đào tạo từ trước sẽ cho phép họ ở lại nước trong một khoảng thời gian giới hạn.

Chính phủ muốn sửa đổi Luật kiểm soát nhập cư và cho phép lao động nước ngoài vào làm việc trong nhiều lĩnh vực hơn, bao gồm cả ngành công nghiệp lao động chân tay. Nội các của Thủ tướng Shinzo Abe đã thông qua một dự luật sửa đổi Luật kiểm soát nhập cư vào ngày 02/11. Nếu không có gì thay đổi, dự luật sẽ chính thức có hiệu lực từ tháng 4/2019.

Kế hoạch của chính phủ

Dự luật sẽ giới thiệu một tình trạng cư trú mới cho lao động nước ngoài, được chia làm 2 loại. Loại đầu tiên sẽ được cấp cho công dân nước ngoài, đối tượng mà các quan chức gọi là sở hữu những kỹ năng nghề nhất định trong các lĩnh vực cụ thể. Thời gian ở lại đất nước sẽ có thể kéo dài tới 5 năm nhưng họ sẽ không được phép mang theo gia đình sang sinh sống tại Nhật Bản.

Trạng thái thứ hai sẽ được áp dụng cho công dân nước ngoài có “kỹ năng nâng cao hơn”. Sẽ không có mức trần giới hạn về việc họ sẽ được ở lại trong bao lâu, có thể là định cư vĩnh viễn tại Nhật, và đặc biệt là họ được mang gia đình sang cùng.

Chính phủ đang muốn áp dụng trạng thái visa mới này cho 14 ngành công nghiệp, bao gồm chăm sóc người cao tuổi, dọn dẹp, chế biến vật liệu, sản xuất máy móc công nghiệp, công nghệ thông tin, xây dựng, đóng tàu, kỹ thuật tự động, hàng không, khách sạn, nông nghiệp, ngư nghiệp, nhà hàng, thực phẩm và đồ uống.

Chính phủ cũng đang có kế hoạch cho hầu hết các công nhân nước ngoài được các công ty tuyển dụng một cách trực tiếp chứ không thông qua trung gian.

Tình trạng thiếu lao động nghiêm trọng

Những sự thay đổi từ trong chính sách này đến từ thực trạng nguồn lao động của đất nước đang thiếu hụt nghiêm trọng. Một nghiên cứu của Đại học Chuo và Persol Research and Consulting dự kiến vào năm 2030 sẽ có tới 6.440.000 vị trí việc làm không được lấp đầy, tương đương với 9% nhu cầu của thị trường trên toàn quốc.

Số lượng lao động nước ngoài ước tính

Bộ Lao động cho biết có khoảng 1.278.000 người nước ngoài đã làm việc tại Nhật Bản vào tháng 10/2017, trong đó 29% là người Trung Quốc, tiếp theo là lao động Việt Nam với 19% và thứ 3 là Philippines với 12%. Chính phủ ước tính sẽ tiếp nhận khoảng 33.000 đến 47.000 lao động nước ngoài đến Nhật Bản trong năm tài khóa 2019. Và con số dự kiến sẽ là ​​khoảng 260.000 đến 340.000 người trong vòng 5 năm tới.

Ông Abe cho biết những con số này là giới hạn trên của số lượng công nhân quốc gia sẽ chấp nhận.

Sự tranh luận gay gắt từ Quốc hội

Các nhà lập pháp đã bắt đầu tranh luận về dự luật mới trong phiên họp Hạ viện của Quốc hội vào ngày 13/11. 

Liên minh cầm quyền của Đảng Dân chủ Tự do của ông Abe muốn dự thảo được thông qua trong phiên họp hiện hành, sẽ kết thúc vào tháng 12.

“Sự thiếu hụt lao động ở Nhật Bản hiện tại đang trong tình trạng khẩn cấp” ông Abe nói. “Những khu vực mà chính phủ có kế hoạch đưa người lao động nước ngoài vào làm việc đều là những ngành nghề thiếu nhân lực nghiêm trọng bất chấp mọi nỗ lực cải thiện năng suất lao động cũng như là các đợt tuyển dụng trong nước”.

Ông Abe cũng nhấn mạnh rằng kế hoạch này không phải là một chính sách nhập cư mới, bởi vì nó sẽ không cho phép người lao động nước ngoài và gia đình họ ở lại trong thời gian vĩnh viễn mà chỉ đơn giản là duy trì nền kinh tế.

Phe đối lập đã phản đối rất quyết liệt về dự luật của Thủ tướng. Chủ tịch đảng đối lập lớn nhất, Đảng Dân chủ Tự do Hiến pháp, Yukio Edano nói rằng dự luật còn sơ sài và thiếu các chi tiết. Ông yêu cầu Thủ tướng bổ sung thêm các điều luật để quy định thêm chi tiết về số lượng công nhân mà nước này sẽ chấp nhận và dưới những điều kiện nào.

Khối đối lập cũng cho biết chính phủ cần phải đưa ra một kế hoạch phúc lợi xã hội cụ thể cho công nhân nước ngoài, bao gồm cả bảo hiểm y tế và lương hưu.

Một xã hội cạnh tranh và không còn yên bình?

Chỉ có 27% những người Nhật được hỏi đồng ý về việc nên chấp nhận thêm lao động nước ngoài

Một số nhóm dân sự khác cũng quan tâm đến quyền lợi của người lao động nước ngoài, như mức lương tối thiểu và sự bảo hiểm. Một số người nói rằng chính phủ cần hỗ trợ các trường học để họ có thể mở các lớp đào tạo tiếng Nhật cho người lao động và có khả năng chấp nhận và giải quyết sự gia tăng không thể tránh khỏi về số lượng trẻ em nước ngoài sinh sống và học tập tại Nhật Bản.

Một số người Nhật lại lo ngại về những va chạm xã hội. Các nhà lập pháp cho biết trong phiên họp Nghị viện rằng công dân đang lo lắng về việc công nhân nước ngoài có khả năng giành lấy công việc đáng nhẽ dành cho họ, làm giảm tiền lương cũng như làm tăng tỉ lệ phạm tội trong cả nước.

Theo: sugoi.vn